“‘Zeg maar niets’, zei ze. Hij kwam ondanks alles weer eens in de kerk en zij ging naast hem staan, nodigde hem uit voor een gespreksgroep. Toen was Gerard ‘betrapt’ op homoseksualiteit en verstoten uit zijn parochie. Nu is hij gelukkig getrouwd met Ruud en parochiecoördinator van de Vlaspit in Tilburg.”
Op woensdag 22 september j.l. vond in Utrecht het symposium “Scheurtjes laten licht door” plaats, georganiseerd door de Unie NKV en de KNR. Joanne Seldenrath schreef hierover een verslag.
In een notendop geeft het verhaaltje in de inleiding weer hoe de kerk kan omgaan met de relaties van mensen. Het werd verteld op het symposium dat de Konferentie Nederlandse Religieuzen en de Unie Nederlandse Katholieke Vrouwenbeweging hadden georganiseerd op 22 april in Utrecht. Het doel van deze dag, onder de bezielende leiding van dagvoorzitter Manuela Kalsky, directeur van het Dominicaans Studiecentrum voor Theologie en Samenleving, was om aanbevelingen te formuleren voor de rooms-katholieke bisschoppensynode over het gezin (Rome, 4 t/m 25 oktober 2015).
Bij de organisatie van deze bijeenkomst was gekozen voor drie thema’s: echtscheiding, homoseksualiteit en migratie. Elk onderwerp werd op dezelfde manier behandeld: een ervaringsverhaal, een lezing en een tijd om na overleg met je buurvrouw of buurman een aanbeveling op te schrijven op een daartoe neergelegd kaartje.
Ongeveer zeventig mensen luisterden naar de verhalen, over hoe de kerk soms een warme gemeenschap kan zijn waar je bij wilt horen, en soms de organisatie die jou en de relaties in je leven niet ernstig neemt. Want als een huwelijk strandt, moet het dan nietig worden verklaard? Gaat het in een relatie om biologische sekse, erotisch verlangen, maatschappelijke positie of vooral om de mens die je bent en wilt zijn voor een ander? Heeft de kerk iets te maken met de noodgedwongen scheiding van vluchtelingen van hun partner, kinderen, vrienden, familie?
De lezingen van Annemie Dillen (hoofddocent aan de theologische faculteit Leuven), Jan Jans (hoofddocent Tilburg School of Humanities) en Jorge Castillo Guerra (docent Radboud Universiteit Nijmegen en senior onderzoeker Nijmegen Institute for Mission Studies) maakten duidelijk dat deze tijd vraagt om een nieuwe theologische bezinning op de relaties die mensen met elkaar aangaan. Het kerkelijke model van huwelijk en gezin schiet tekort als het gaat over geborgenheid en trouw in een veranderende wereld.
De opmerkingen op de kaartjes worden verzameld en ter overweging doorgegeven aan de betreffende instanties. Veel aanbevelingen zullen een oproep bevatten dat juist het pastorale handelen – naast iemand gaan staan – de weg kan wijzen als er over de leer moet worden nagedacht. Daar ligt huiswerk voor de kerk – want mensen zijn de kerk.
Deelnemers en sprekers op het symposium “Scheurtjes laten licht door.” ©Foto’s: Erica Op ’t Hoog